سنسور نور و باران یکی از تجهیزات مدرن خودرو است که به صورت خودکار وظیفه تشخیص شدت نور محیط و میزان بارش باران را بر عهده دارد و بر اساس آن عمل میکند. این سنسور باعث میشود خودرو بدون دخالت راننده، چراغهای جلو را در شرایط کمنور روشن کند و برف‌پاک‌کن‌ها را هنگام بارش فعال نماید. نتیجه؟ افزایش ایمنی رانندگی، جلوگیری از فراموشی روشن یا خاموش کردن چراغ‌ها و بهبود دید راننده در تمام شرایط جوی.
جالب است بدانید در سالهای اخیر، با اجرای استانداردهای ۸۵ گانه در صنعت خودروسازی داخلی، سنسور نور و باران به لیست آپشن‌های برخی خودروهای ایرانی مانند کوییک، دنا پلاس توربو، تارا اتوماتیک اضافه شده است.
سنسور نور و باران چیست؟
سنسور نور و باران یک تجهیز هوشمند در خودرو است که بهصورت خودکار شرایط نوری محیط و میزان بارش باران را تشخیص می‌دهد و متناسب با آن، دستور روشن شدن چراغهای جلو یا فعال شدن برف‌پاک‌کن‌ها را صادر میکند. این سنسور که معمولاً در قسمت داخلی شیشه جلو و پشت آینه وسط نصب میشود، با استفاده از حسگرهای نوری و رطوبتی، واکنشی سریع‌تر و دقیق‌تر از راننده در شرایط جوی مختلف ارائه می‌دهد.
عملکرد این فناوری به گونه‌ای است که هنگام ورود خودرو به محیط‌های تاریک مانند تونل یا پارکینگ، چراغ‌ها را بهطور خودکار روشن میکند و در زمان بارش باران یا حتی پاشیده شدن آب روی شیشه، برف‌پاک‌کن‌ها را با سرعت مناسب فعال می‌سازد. نتیجه این قابلیت، افزایش ایمنی، حذف نیاز به کنترل دستی و جلوگیری از فراموشی روشن یا خاموش کردن تجهیزات است.
نحوه عملکرد سنسور نور و باران
سنسور نور و باران با استفاده از مجموعه‌ای از حسگرهای نوری و رطوبتی که معمولاً در قسمت بالایی شیشه جلو و پشت آینه وسط تعبیه شده‌اند، شرایط نوری محیط و میزان بارش را بهصورت لحظه‌ای ارزیابی میکند.
در بخش نور (Light Sensor)
این قسمت با اندازه‌گیری شدت نور محیط، تغییرات را شناسایی کرده و در شرایطی مثل غروب آفتاب، شب، مه، یا ورود خودرو به تونل یا پارکینگ تاریک، بهطور خودکار چراغهای جلو، عقب و حتی چراغهای موقعیت (Position Lights) را روشن میکند. برخی مدل‌های پیشرفته حتی قابلیت کنترل نور بالا و پایین اتوماتیک را نیز دارند که با توجه به ترافیک روبه‌رو، نور را تنظیم میکند.
در بخش باران (Rain Sensor)
این بخش با تکنولوژی اپتیکال یا خازنی، میزان رطوبت و قطرات آب روی شیشه جلو را تشخیص می‌دهد. به‌محض شروع بارش یا حتی پاشش آب حاصل از خودروهای جلویی، سیستم به واحد کنترل مرکزی فرمان داده و برف‌پاک‌کن‌ها را فعال میکند. سرعت کارکرد برف‌پاک‌کن‌ها نیز متناسب با شدت بارندگی بهطور هوشمند تنظیم میشود.
این مکانیزم باعث میشود راننده بدون نیاز به دخالت دستی، همیشه دید واضح و روشنایی کافی داشته باشد. همین موضوع نقش مهمی در افزایش ایمنی، کاهش حواس‌پرتی و رانندگی راحت‌تر ایفا میکند.
تاریخچه سنسور نور و باران
اولین بار ایده استفاده از سنسور باران در دهه ۱۹۵۰ میلادی و بهصورت آزمایشی مطرح شد. در آن زمان، این فناوری هنوز به‌حدی پیشرفته نبود که بتواند وارد خط تولید انبوه شود، اما بهعنوان یک نوآوری آینده‌نگر در صنعت خودروسازی مورد توجه مهندسان قرار گرفت.
تولید انبوه و استفاده کاربردی از این سنسور اما به اوایل دهه ۱۹۹۰ بازمی‌گردد؛ جایی که شرکت‌های آلمانی پیشرو مانند BMW و Mercedes-Benz با معرفی سیستم‌های برف‌پاک‌کن خودکار، سنسور باران را بهعنوان یک آپشن لوکس در برخی مدل‌های خود ارائه کردند. به دلیل استقبال مشتریان و کارایی بالا، این فناوری به سرعت در خودروهای دیگر اروپایی و سپس ژاپنی نیز گسترش یافت.
سنسور نور نیز تقریباً در همین دوره راه خود را به خودروهای لوکس باز کرد. ابتدا تنها در مدل‌های بالا رده نصب می‌شد، اما با پیشرفت فناوری و کاهش هزینه تولید، کم‌کم وارد خودروهای میان‌رده و اقتصادی هم شد. این سنسور با روشن کردن خودکار چراغ‌ها در شرایط نوری ضعیف، انقلابی در ایمنی و آسایش رانندگان ایجاد کرد.
سنسور نور و باران تارا
تارا اتوماتیک یکی از پرآپشن‌ترین خودروهای داخلی محسوب میشود که ایران‌خودرو آن را با هدف ترکیب ایمنی، راحتی و فناوری روز طراحی و عرضه کرده است. این سدان مدرن علاوه بر امکانات متنوع رفاهی، به سنسور نور و باران نیز مجهز شده است؛ قابلیتی که باعث میشود چراغ‌ها و برف‌پاک‌کن‌ها در شرایط نور کم یا هنگام بارش، بهطور خودکار فعال شوند.
کارکرد خودکار این سنسور به‌ویژه در سفرهای جاده‌ای شبانه، رانندگی در تونل‌ها، هوای مه‌آلود یا باران‌های طولانی‌مدت، نقش مهمی در افزایش ایمنی و کاهش خستگی راننده ایفا میکند. بهعنوان مثال، ورود ناگهانی به مناطق تاریک در جاده یا آغاز بارش، بدون نیاز به دخالت راننده، با واکنش سریع سنسور مدیریت میشود.
همچنین، تارا اتوماتیک در کنار سنسور نور و باران، مجموعه‌ای از تجهیزات ایمنی نظیر کنترل پایداری الکترونیکی (ESP)، ترمز ضدقفل (ABS)، سیستم هشدار فشار باد تایر (TPMS) و کیسه‌های هوای ایمنی را ارائه می‌دهد که آن را در رده خودروهای داخلی مجهز و مدرن قرار می‌دهد. همین ترکیب آپشن‌ها، تارا را به گزینه‌ای مناسب برای خانواده‌ها و علاقه‌مندان به رانندگی ایمن و راحت تبدیل کرده است.
سنسور نور و باران دنا پلاس
دنا پلاس توربو اتوماتیک علاوه بر مجموعه‌ای از تکنولوژی‌های رفاهی و ایمنی، به سنسور نور و باران نیز مجهز است. این سنسور هوشمند با سیستم روشنایی Daylight هماهنگی کامل دارد؛ به این معنا که در شرایطی مانند ورود به تونل، رانندگی شبانه، جاده‌های کوهستانی یا مه‌آلود، چراغهای جلو و برف‌پاک‌کن‌ها بدون نیاز به دخالت راننده و بهطور خودکار فعال می‌شوند.
این قابلیت، به‌ویژه در مسیرهایی که تغییر ناگهانی شرایط نوری یا بارشی محتمل است، ایمنی و آسایش راننده را بهطور چشمگیری افزایش می‌دهد. راننده دیگر نیازی ندارد نگران کنترل دستی چراغ‌ها یا برف‌پاک‌کن‌ها باشد و می‌تواند تمرکز کامل خود را روی مسیر حفظ کند.
نکته قابل توجه این است که نسخه‌های تولیدی دنا پلاس توربو اتوماتیک از اواسط سال ۱۴۰۴ به بعد، علاوه بر سنسور نور و باران، به سیستم هشدار بستن کمربند ایمنی (SBR) برای سرنشینان جلو نیز مجهز شده‌اند. این تغییر بخشی از به‌روزرسانی تجهیزات ایمنی مطابق استانداردهای ۸۵ گانه بوده و جایگاه دنا پلاس را در میان خودروهای ایمن‌تر داخلی تثبیت کرده است.
سنسور نور و باران ۲۰۶
پژو ۲۰۶ به صورت فابریک و در هیچ‌یک از نسخه های تولید ایران، حتی مدل‌های V8 و تیپ ۵، به سنسور نور و باران مجهز نیست. این یعنی این آپشن در خط تولید کارخانه برای ۲۰۶ نصب نمی‌شود و اگر مالکی بخواهد از این قابلیت استفاده کند، باید آن را بهصورت آپشن اضافی و با انجام تغییرات نصب کند.
برای اضافه کردن سنسور نور و باران به پژو ۲۰۶، لازم است تغییراتی در سیمکشی انجام شود، پایه نگهدارنده مخصوص روی شیشه جلو نصب گردد، و پد سنسور به همراه ماژول کنترل مربوطه روی خودرو قرار بگیرد. معمولاً محل قرارگیری این سنسور در ۲۰۶، روی شیشه جلو و پشت آینه وسط است تا بتواند بهترین زاویه دید برای تشخیص نور و میزان بارش را داشته باشد.
نصب این آپشن روی ۲۰۶، علاوه بر زیبایی و حس مدرن‌تر، می‌تواند تجربه رانندگی ایمن‌تری را در شرایط تاریکی، تونل‌ها، مسیرهای کوهستانی یا بارش باران و برف برای راننده فراهم کند. به همین دلیل، بسیاری از دارندگان ۲۰۶ به نصب این سیستم روی خودرو خود علاقه‌مند هستند.
پد سنسور نور و باران ۲۰۶
برای نصب یا تعویض سنسور نور و باران پژو ۲۰۶، استفاده از پد ژلهای یا سیلیکونی مخصوص ضروری است. این پد بین سنسور و شیشه جلو قرار می‌گیرد و نقش واسطه‌ای شفاف و دقیق را ایفا میکند تا داده‌های نوری و رطوبتی بدون خطا به حسگر منتقل شوند.
کیفیت و جنس پد تأثیر مستقیمی بر دقت عملکرد سنسور دارد. استفاده از پد اصلی و اورجینال باعث میشود تشخیص شدت نور و میزان بارش توسط سنسور به‌درستی انجام شود و از عملکرد ناپایدار یا خاموش و روشن شدن بی‌موقع چراغ‌ها و برف‌پاک‌کن‌ها جلوگیری گردد.
در هنگام تعویض سنسور یا شیشه جلو، تعویض پد نیز توصیه میشود، زیرا خشک‌شدن یا ایجاد حباب در پد می‌تواند دقت سیستم را کاهش دهد. انتخاب پد با کیفیت برای ۲۰۶ نه‌تنها طول عمر سنسور را افزایش می‌دهد، بلکه تجربه رانندگی ایمن‌تر و راحت‌تری را در شرایط نوری و جوی مختلف فراهم میکند.
سنسور نور و باران سورن پلاس
سورن پلاس از سدان‌های محبوب و پرطرفدار ایران‌خودرو است که در نسخه‌های فعلی خود بهصورت فابریک به سنسور نور و باران مجهز نیست. با این حال، بسیاری از مالکان این خودرو به دلیل مزایای بالای این سیستم، اقدام به نصب سنسور نور و باران به صورت غیر فابریک روی خودرو می‌کنند.
در صورت نصب، این سنسور می‌تواند با سیستم روشنایی و حتی برخی قابلیت‌های ایمنی و تهویه خودرو هماهنگ عمل کند؛ به این صورت که در نور کم، چراغ‌ها را بهطور خودکار روشن کرده و در زمان بارندگی، برف‌پاک‌کن‌ها را فعال می‌سازد. این ویژگی در بزرگراه‌ها، جاده‌های کمنور و شرایط آب و هوایی نامساعد، تأثیر زیادی در ارتقای ایمنی رانندگی دارد.
برای تجهیز سورن پلاس به این آپشن، باید سنسور را در بخش بالایی شیشه جلو و پشت آینه وسط نصب کرد و با استفاده از پد مخصوص ژلهای یا سیلیکونی، ارتباط دقیق آن با شیشه را برقرار نمود. همچنین انجام سیمکشی و کدنویسی برای شناسایی سنسور توسط سیستم خودرو ضروری است.
سنسور نور و باران ساینا S
ساینا S جدید و اطلس و بهترین مدل های کوییک به لطف ارتقای تجهیزات و رعایت استانداردهای ۸۵ گانه خودروسازی، به سنسور نور و باران مجهز شده اند. این سنسور با تشخیص خودکار شرایط نوری و بارش، چراغ‌ها و برف‌پاک‌کن‌ها را بدون نیاز به دخالت راننده فعال میکند.
به این ترتیب، در رانندگی شبانه، ورود به تونل‌ها یا مه شدید، چراغ‌ها بهطور خودکار روشن می‌شوند و هنگام بارش باران یا پاشش آب جاده، برف‌پاک‌کن‌ها متناسب با شدت بارندگی شروع به کار می‌کنند. این قابلیت باعث میشود راننده تمرکز بیشتری روی مسیر داشته باشد و نیاز کمتری به کنترل دستی این تجهیزات احساس کند.
وجود این سنسور در ساینا S، علاوه بر افزایش راحتی، موجب افزایش سطح ایمنی خودرو نیز شده و آن را در رده محصولات اقتصادی اما مجهز بازار ایران قرار داده است.
مزایای داشتن سنسور نور و باران
استفاده از سنسور نور و باران در خودرو، نه‌تنها راحتی رانندگی را افزایش می‌دهد، بلکه نقش مهمی در ایمنی و حفظ تجهیزات خودرو ایفا میکند. از جمله مهم‌ترین مزایای این سیستم میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
افزایش ایمنی در شرایط نوری و آب‌وهوایی متغیر
استفاده از سنسور نور و باران در خودرو، نه‌تنها راحتی رانندگی را افزایش می‌دهد، بلکه نقش مهمی در ایمنی و حفظ تجهیزات خودرو ایفا میکند. از آنجا که این سیستم جزو تجهیزات برقی هوشمند محسوب میشود، عملکرد صحیح آن وابستگی زیادی به سلامت باتری خودرو دارد. رعایت نکات ساده‌ای برای افزایش عمر باتری خودرو می‌تواند کمک کند تا این سنسور و سایر سیستم‌های برقی خودرو همیشه در بهترین شرایط کار کنند و دچار افت عملکرد نشوند.
حذف نیاز به کنترل دستی چراغ‌ها و برف‌پاک‌کن‌ها
راننده دیگر نیازی ندارد هنگام ورود به محیط کمنور یا آغاز بارش، شخصاً چراغ‌ها یا برف‌پاک‌کن‌ها را روشن کند. این امر باعث میشود تمرکز بیشتری روی مسیر داشته باشد.
واکنش سریع‌تر از انسان در شرایط اضطراری
سنسور می‌تواند در کسری از ثانیه، تغییرات نور یا بارش را تشخیص دهد و تجهیزات را فعال کند. این سرعت عمل، به‌مراتب بیشتر از واکنش انسانی است و در شرایط خاص می‌تواند از بروز خطر جلوگیری کند.
افزایش طول عمر برخی تجهیزات با استفاده بهینه
با کنترل خودکار زمان و شدت عملکرد برف‌پاک‌کن‌ها و چراغ‌ها، از کارکرد بی‌مورد آن‌ها جلوگیری میشود که این موضوع به افزایش طول عمر قطعات و کاهش هزینه‌های نگهداری کمک میکند.
جمع‌بندی
سنسور نور و باران یکی از آپشن‌های مدرن و هوشمند صنعت خودروسازی است که ابتدا در خودروهای لوکس خارجی رایج شد و حالا با ارتقای استانداردهای تولید در ایران، جای خود را در بسیاری از خودروهای داخلی نیز باز کرده است. این فناوری با تشخیص سریع و دقیق شرایط نوری و آب‌وهوایی، مدیریت خودکار چراغهای جلو و برف‌پاک‌کن‌ها را بر عهده می‌گیرد؛ قابلیتی که بهطور مستقیم موجب افزایش ایمنی رانندگی، کاهش حواس‌پرتی راننده و استفاده بهینه از تجهیزات خودرو میشود.
با اجرای استانداردهای ۸۵ گانه، حالا در مدلهایی مانند کوییک، دنا پلاس توربو، تارا اتوماتیک، ساینا S و حتی برخی نمونه‌های آپشنال دیگر بازار داخلی شاهد استفاده از این سیستم هوشمند هستیم. در بسیاری از این خودروها، سنسور نور و باران بهصورت هماهنگ با سیستم‌های ایمنی و تهویه عمل میکند و تجربه رانندگی را به سطحی راحت‌تر و امن‌تر ارتقا می‌دهد.
در نهایت، این فناوری نه‌تنها یک آپشن رفاهی محسوب میشود، بلکه بهعنوان یک ابزار ایمنی فعال، می‌تواند در شرایط جوی نامناسب، سرعت واکنش سیستم خودرو را نسبت به واکنش انسانی چند برابر کند و احتمال وقوع حوادث را بهطور محسوسی کاهش دهد. اگر ایمنی، راحتی و تکنولوژی برایتان مهم است، انتخاب خودروی مجهز به سنسور نور و باران می‌تواند یکی از بهترین تصمیم‌های شما باشد.
